Wielkimi krokami zbliża się święto miłośników analogowych gier, przeżywających w ostatnich latach prawdziwy renesans. Już 10 października będziemy obchodzić Dzień Gier Planszowych. Z tej okazji wyjaśniamy, dlaczego warto poświęcić planszówkom więcej uwagi i w jaki sposób dobroczynnie działają one na nasz umysł!
Choć w ostatnich latach moda na gry planszowe powróciła ze zdwojoną mocą, ta forma rozrywki była bliska ludziom od tysięcy lat! Tradycja wywodzi się jeszcze z czasów prehistorycznych, a komplet jednej z najstarszych gier, Królewskiej gry z Ur, który odnaleziono na terenach dawnej Mezopotamii, datuje się na 2600 r. p.n.e. Również w Iliadzie Homera przywołana jest starogrecka gra planszowa zwana petteią, przypominająca dzisiejsze warcaby.
– Historia pokazuje, że ludzie od zarania dziejów odczuwali potrzebę rozrywki i wspólnej zabawy. Jedne z najpopularniejszych obecnie gier planszowych swoje początki miały setki, a nawet tysiące lat temu. Prawdziwy rozkwit miał jednak miejsce na przełomie XIX i XX wieku na terenie Stanów Zjednoczonych – to właśnie ten okres nazywa się „złotą erą” planszówek. Powstały wtedy tytuły takie, jak Monopoly, Scrabble czy Gra w życie. Z czasem tradycyjne planszówki zaczęły ewoluować, a na rynku pojawiły się gry strategiczne czy fabularne, jak kultowe już Dungeons & Dragons. Dziś, choć w sprzedaży dostępnych jest coraz więcej innowacyjnych produktów, również chętnie wracamy do znanych klasyków – wyjaśnia Edyta Niewińska z księgarni internetowej TaniaKsiazka.pl.
Renesans planszówek
Pod koniec lat 90. rynek gier planszowych zaczął ponownie rozkwitać. Dużą zasługę przypisuje się internetowi, dzięki któremu gracze mogli dowiadywać się o nowych produktach, poznawać ich zasady i szukać przeciwników. Z czasem zaczęto mówić o „renesansie planszówek”, a popularność zaczęły zyskiwać również miejsca skupiające wokół siebie graczy. W 2016 roku tylko w Stanach Zjednoczonych otwarto ponad 5000 kawiarni oferujących możliwość wypożyczenia gry.
– W ostatnich latach zainteresowanie grami planszowymi wciąż rośnie. Olbrzymi wpływ na ich sukces miała popkultura. Seriale takie jak „Teoria wielkiego podrywu” pokazały nowe oblicze geekowskiej kultury, „Stranger Things” przywróciło Dungeons & Dragons do mainstreamu, a dzięki „Gambitowi Królowej” mogliśmy obserwować rozkwit fascynacji szachami. Choć gry komputerowe nie tracą na popularności, część graczy zaczęła szukać alternatywnych, analogowych form spędzania czasu. Zwłaszcza w czasie pandemii mogliśmy zauważyć rekordową sprzedaż planszówek czy puzzli – dodaje Edyta Niewińska z TaniaKsiazka.pl.
Nie tylko dla amatorów
Gry planszowe to nie tylko rozrywka dla początkujących. Na całym świecie istnieją federacje zrzeszające graczy, którzy mogą spotkać się na profesjonalnych turniejach. W naszym kraju fani mogą wziąć udział m.in. w Mistrzostwach Polski w Scrabble czy Mistrzostwach Świata w Catan. Choć pandemia znacznie utrudniła organizację stacjonarnych zawodów, część z nich przeniosła się również do internetu, gdzie gracze mogą zmierzyć się ze sobą za pomocą specjalnych aplikacji.
– Turnieje często z powodzeniem organizowane są również w szkołach, bibliotekach, czy w specjalistycznych lokalach. Choć gry planszowe przede wszystkim kojarzone są z formą spędzania czasu z dala od ekranów, coraz popularniejsze staje się również szukanie rywali online. Za pomocą specjalnych platform, takich jak Board Games Arena, gracze z całego świata mogą budować własną społeczność i zmierzyć się ze sobą w ukochanych planszówkach – wyjaśnia Edyta Niewińska z TaniaKsiazka.pl.
Dlaczego warto sięgać po gry planszowe?
Choć planszówki mają przede wszystkim wartość rozrywkową, badania wskazują również na ich dobroczynny wpływ na ludzki umysł. Analiza przeprowadzona przez psychologów z Uniwersytetu w Edynburgu wykazała, że osoby, które regularnie grały w analogowe gry osiągały lepsze wyniki w testach pamięci i myślenia w wieku 70 lat. Miały także mniejszą skłonność do chorób takich jak demencja.
Dobroczynny wpływ planszówek widoczny jest także u najmłodszych graczy. Zdaniem naukowców, dzieci wybierające tę formę rozrywki mają lepiej rozwinięte funkcje poznawcze mózgu oraz większą zdolność logicznego, analitycznego myślenia. Często przejawiają także ponadprzeciętne zdolności matematyczne.
– Planszówki to świetna forma spędzania wolnego czasu z przyjaciółmi i z rodziną. Gry nie tylko rozładowują napięcie i zmniejszają poziom stresu, ale także pomagają w budowaniu i utrwalaniu relacji międzyludzkich. Uczą również uczciwości, cierpliwości i empatii. Wieczory z planszówkami w dobrym towarzystwie to międzypokoleniowa rozrywka zwłaszcza podczas deszczowych, jesiennych wieczorów – podsumowuje Edyta Niewińska z TaniaKsiazka.pl.
