Jedni ją kochają, inni nienawidzą. Kawa wzbudza skrajne emocje, bo jest napojem niezwykłym. Posiada różne rodzaje i odmiany, na różny sposób można ją parzyć, by uzyskać zupełnie inny aromat, nawet z tych samych ziaren. Mielenie ich też ma duże znaczenie. Codziennie pijemy mnóstwo kawy na świecie, ale czy wiemy, skąd się wzięła i jak zaczęła się jej historia?
Kawa w taksonomii biologicznej
Nasiona kawy to nasiona owoców rośliny zwanej drzewem kawowym. To owoc, który można porównać do twardej wiśni, nie tylko pod względem kształtu, ale także koloru. Zwykle owoce drzewa kawowego są czerwone lub czerwono-fioletowe w czasie zbioru. Wewnątrz owoców ukryte są dwa przeciwległe nasiona – zielone ziarna kawy. Ta roślina należy do tzw. rodziny roślin mordanckich. Pierwotnie było to dzikie drzewo, dziś jest uprawiane na plantacjach kawy w wielu częściach świat. Istniejące rodzaje drzewek kawy krzyżuje się i hoduje, aby uzyskać większą odporność na szkodniki, które atakując drzewa kawowe na plantacjach, mogą spowodować znaczne szkody. Co ciekawe w historii znamy przypadki, kiedy drzewa kawy były całkowicie niszczone. Przykładem takiej dewastacji jest wyspa Cejlon, na której plantacje kawy musiały zostać całkowicie zastąpione drzewami herbacianymi.
Skąd się wzięła kawa?
Ojczyzną drzewa kawowego jest kontynent afrykański, w szczególności Etiopia. Znajduje się tam obszar Kaffa, gdzie kawa wciąż rośnie dziko. Największy udział w rozprzestrzenianiu się kawy w Europie mają głównie Holendrzy, którzy potajemnie transportowali ziarna kawy z Jemenu, do którego ta trafiła wraz z wojskiem etiopskim. Dziś jednak drzewa kawowe są uprawiane na całym świecie, a wielu kojarzy kawę z Brazylią, która nawet nazywana jest Krajem Kawy. Wszędzie na obszarach, gdzie klimat sprzyja ich wzrostowi i innym warunkom ekologicznym i ekonomicznym mogą pojawić się plantacje. Podczas wzrostu drzewa kawowe potrzebują dużej ilości wilgoci i słońca, dlatego najlepiej rozwijają się w wilgotnej strefie tropikalnej. Jednak każdy rodzaj drzewa kawowego pasuje do nieco innego klimatu, a do tego na smak kawy wpływają inne rośliny rosnące w okolicy.
Rytuały picia kawy, które zawładnęły światem
W Europie rozpowszechnił się sposób picia na modłę włoską, gdzie kawa espresso stała się niezwykle popularna. To właśnie ono jest bazą dla europejskiego stylu picia kawy. Nieco inaczej ten napój pije się w krajach arabskich, gdzie filiżanka postawiona do dołu dnem oznacza chęć dalszego rozkoszowania się napojem. Warto więc pamiętać, że nie w każdym kraju filiżanka kawy znaczy dokładnie to samo.
